- Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης *
- Αγία Ασκληπιάς η Θαυματουργός *
- Δονάτος, Επίσκοπος Λιβύης και Ιλαρίων Οσιομάρτυς *
- Θεόδοτος, Μάρτυς *
- Θεόδωρος, Επίσκοπος Κυρήνης, Ιερομάρτυς *
- Θεόφιλος, Ιερομάρτυς *
- Κυπρίλλα, Αρόα και Λούκια, Μάρτυρες *
- Μάρθα, μήτηρ Οσίου Συμεών του εν τω θαυμαστώ όρει, Οσία *
- Μένιγνος, Όσιος *
Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης * - 4/7
4078 εμφανίσεις άρθρου
ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΙΤΗΣ, ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΡΗΤΗΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Ζηλούτε τα πνευματικά» (Α’ Koρ. ιδ’, 1).
Δηλαδή, να επιθυμείτε με ζήλο τα πνευματικά χαρίσματα. Τέτοιο ζήλο σε όλη του τη ζωή είχε και ο άγιος Ανδρέας.
Από τους μεγάλους εκκλησιαστικούς ποιητές ο Ανδρέας, γεννήθηκε στη Δαμασκό από γονείς ευσεβείς, το Γεώργιο και τη Γρηγορία.
Σε ηλικία 15 χρονών, κατατάχθηκε στον κλήρο (αναγνώστης) του Πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων, από τον τότε Πατριάρχη Θεόδωρο.
Στην Ιερουσαλήμ, ο Ανδρέας διακρίθηκε για τη μόρφωση και την αρετή του μεταξύ των αγιοταφιτών πατέρων, γι’ αυτό και τον προέκριναν να σταλεί στην Κωνσταντινούπολη, για την έκτη Οικουμενική Σύνοδο κατά των Μονοθελητών.
Μετά το τέλος της Συνόδου, ο Ανδρέας παρέμεινε στη βασιλεύουσα, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και διορίσθηκε διευθυντής του ορφανοτροφείου «Άγιος Παύλος».
Η έξοχη επιμέλεια που ανέπτυξε στο φιλανθρωπικό αυτό ίδρυμα, τον ανέδειξε Αρχιεπίσκοπο Κρήτης.
Αφοσιωμένος στα καθήκοντα της νέας του θέσης, αναδείχθηκε μέγας εκκλησιαστικός ποιμήν, θαυματουργός, αλλά και λαμπρός διδάσκαλος και ρήτορας. Γι’ αυτό και όλο του το ποίμνιο τον θεωρούσε πραγματικά πατέρα.
Στο γυρισμό από την Κωνσταντινούπολη, όπου είχε πάει για διάφορες υποθέσεις, πέθανε (740 μ.Χ.) επάνω στο καράβι, έξω από την Ερεσό της Μυτιλήνης. Τον έθαψαν εκεί στο ναό της Αγίας Αναστασίας.
Να σημειώσουμε επίσης, ότι ο Άγιος Ανδρέας, υπήρξε ο καλύτερος ρήτορας της εποχής του, με έργα όπου αναπτύσσει λόγο πλούσιο, με ρητορικά σχήματα απαράμιλλου κάλλους.
Πρώτος αυτός παρουσίασε πλήρες σύστημα εορταστικών ομιλιών, από τις οποίες σώζονται περίπου 30, εκδιδόμενες και ανέκδοτες.
Έγραψε αρκετά εγκώμια και λόγους. Σώζονται περίπου 100 Κανόνες και πολυάριθμα ιδιόμελα τροπάρια.
Ως μελωδός έγραψε όχι μόνο τα κείμενα αλλά και την μουσική τους.
Ο Μέγας Κανών, που ψάλλεται την Πέμπτη της Ε’ εβδομάδος Νηστειών της Μ. Τεσσαρακοστής, είναι το κατεξοχήν πρωτότυπο και εκτεταμένο υμνογραφικό έργο του Ανδρέα Κρήτης.
Είναι πιθανόν ο Μέγας Κανών να γράφτηκε στην Κωνσταντινούπολη.
ΜΕΓΑΣ ΚΑΝΩΝ
Αποτελείται από 261 τροπάρια, από τα οποία 11 είναι Ειρμοί. Ονομάστηκε Μέγας λόγω της έκτασής του και αποτελείται από 9 ωδές. Ο αριθμός των τροπαρίων ποικίλλει στα διάφορα χειρόγραφα.
Στην τελευταία έκδοσή του ( Migne ), που χρησιμοποιεί το εν χρήσει Τριώδιο της Εκκλησίας ο αριθμός των τροπαρίων κατά ωδές έχει ως εξής: α΄ 25, β΄ 29+12, γ΄ 9+19, δ΄ 29, ε΄ 23, στ΄ 17+16, ζ΄ 22, η΄ 22, θ΄ 27.
Η ομοιοκαταληξία αν και όχι συστηματική είναι συχνή: Ουκ ήκουσα της φωνής σου /παρήκουσα της γραφής σου. / Το σώμα κατερρυπώθην. / Το πνεύμα κατεσπιλώθην. - Μη υπερίδης με. - Μη παρίδης με.
Οι παρομοιώσεις είναι άφθονες, τα δε κοσμητικά επίθετα είναι πολύ εντυπωσιακά, πολλές φορές με νεολογισμούς, όπως φιλήδονος ορμή, πατρόθεος Δαυίδ, αισθητή Εύα, πρωτόκτιστον κάλλος.
Η γλώσσα του Μεγάλου Κανόνα είναι η λόγια κοινή της εποχής.
Ο Μέγας Κανών είναι ένα κείμενο βαθύτατα κατανυκτικό, γεμάτο δύναμη και εικόνες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονα δραματικά στοιχεία με παράλληλη χρήση παραδειγμάτων από την Αγία Γραφή.
Από τα εσωτερικά στοιχεία του Μεγάλου Κανόνα μπορούμε να διακρίνουμε, την αμαρτωλή κατάσταση του ανθρώπου, τον τέλος της ροπής προς ηθική κατάρρευσή του, τη συναίσθηση της αμαρτίας του, τη μετάνοια του, τη βεβαιότητα της σωτηρίας του.
Ψάλλεται ολόκληρος την παραμονή της Πέμπτης της ΣΤ΄εβδομάδας των Νηστειών, διαιρεμένος σε τέσσερα τμήματα, και κατά τις τέσσερις πρώτες ημέρες της καθαρής εβδομάδας.
Απολυτίκιον.
Ήχος πλ. α΄. Τον Συνάναρχον Λόγον.
Του Δαυίδ την κινύραν Πάτερ μιμούμενος, εν Εκκλησία Οσίων προσάδεις άσμα καινόν, ως σοφός υφηγητής του θείου Πνεύματος· συ γαρ εβρόντησας ημίν, τας της χάριτος ωδάς, και λόγον δικαιοσύνης, Ανδρέα Πατέρων κλέος, προς σωτηρίαν των ψυχών ημών.
Έτερον Απολυτίκιον.
Ήχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε.
Σοφία διέπρεψας, και αρετών τω φωτί, και Κρήτης γεγένησαι, αρχιερεύς ευκλεής, Ανδρέα Πατήρ ημών, όθεν εν Ερεσώ δε, κοιμηθείς Ιεράρχα, ταύτην καθαγιάζεις, τω αγίω σου σκήνει, αιτούμενος τοις πάσιν, ειρήνην και θείον έλεος.
Κοντάκιον.
Ήχος β΄. Τα άνω ζητών.
Σαλπίσας τρανώς, τα θεία μελωδήματα, εδείχθης φωστήρ, τω κόσμω τηλαυγέστατος, τω φωτί λαμπόμενος, της Τριάδος Ανδρέα Όσιε· όθεν πάντες βοώμέν σοι, Μή παήση πρεσβεύων υπέρ πάντων ημών.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ευσεβείας θείος αυλός, και της Εκκλησίας, θεορρήμων υφηγητής· χαίροις ο εν λόγοις, και άσμασιν ενθέοις, Τριάδα μεγαλύνων, Ανδρέα πάνσοφε.