Παντελεήμων, Μεγαλομάρτυς * - 27/7
ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ, ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ο Άγιος Παντελεήμων (Παντολέων το πρότερον όνομα) καταγόταν από τη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας και έζησε στα χρόνια του Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.). Πατέρας του ήταν ο Ευστόργιος, ο οποίος ήταν Εθνικός (=ειδωλολάτρης), ενώ αργότερα μετά τις νουθεσίες του γιου του έγινε Χριστιανός. Μητέρα του ήταν η Ευβούλη (Αγία και εορτάζει στις 30 Μαρτίου), η οποία προερχόταν από ευσεβή και χριστιανική οικογένεια.
Ο Παντολέων εκπαιδεύτηκε στην ιατρική τέχνη από τον πολύ γνωστό και διάσημο ιατρόν Ευφρόσυνο, δόξα μεγάλη έχοντα, ενώ την κατά Χριστόν ιατρική τέχνη έμαθε από τον πρεσβύτερο Ερμόλαο που ήταν ιερέας της Εκκλησίας της Νικομήδειας, από τον οποίον κατηχήθηκε στη χριστιανική πίστη και βαπτίσθηκε.
Ο Άγιος Παντελεήμων ελεούσε τους πάντες, έκανε πολλά θαύματα και εθεράπευσε πολλούς ανθρώπους, πάντοτε χωρίς χρήματα, αφιλοκερδώς, αναργύρως. Το μόνο που ζητούσε απ΄αυτούς ήταν να πιστεύουν και να ομολογούν τον Χριστόν.
Κάποια φορά μάλιστα λέγεται ότι ανέστησε και νεκρό, όταν μία οχιά δάγκωσε έναν νεαρό και ουσιαστικά τον θανάτωσε, ο Άγιος Παντελεήμονας επικαλούμενος τον Χριστό τον ανάστησε.
Αφορμή του μαρτυρίου του στάθηκε ένα ακόμα θαύμα του Αγίου.
Κάποτε είχε θεραπεύσει έναν τυφλό, ο οποίος και ανέφερε το γεγονός της θεραπείας του στον βασιλιά, λέγοντάς του ότι τον θεράπευσε ο Παντελέων στο όνομα του Χριστού, στον οποίο και ο ίδιος πλέον πίστευε. Ο βασιλιάς αφού τον άκουσε, αμέσως διέταξε και τον αποκεφάλισαν. Ο ίδιος ο Παντελέων προσήχθη στον βασιλιά, ο οποίος διέταξε τον βασανισμό του με σκοπό την άρνηση της πίστεώς του.
Ο Άγιος βασανίσθηκε σκληρά με διάφορους τρόπους. Όπως:
Τόν κτύπησαν αλύπητα σε όλο του το σώμα με διαφόρους τρόπους. Τόν κρέμασαν σε ένα ξύλο και τον εξέσχιζαν με σιδερένια νύχια, ενώ έπειτα με λαμπάδες κατέκαυσαν τα πλευρά και όλα τα πληγωμένα μέλη του. Τον πέταξαν μέσα σε καζάνι με καιόμενο μόλυβδο. Τον έριξαν μέσα στην θάλασσα για να πνιγεί. Τον έδεσαν πάνω σε τροχό με μαχαίρια. Τον έριξαν στα άγρια θηρία για να τον φάνε, αλλά και άλλα πολλά βασανιστήρια. Όμως παρόλα αυτά ο Άγιος, με την βοήθεια του Θεού, κατάφερνε να βγαίνει πάντοτε σώος και αβλαβής, και ούτε δέχτηκε να υποκύψει στις πιέσεις του ασεβή βασιλιά για να αρνηθεί τόν Χριστό και την Πίστη του. Μάλιστα σε πολλά από αυτά τα βασανιστήρια ο Κύριος μας εμφανίσθηκε μπροστά του, άλλοτε αυτοπροσώπως και άλλοτε με τη μορφή του πνευματικού του Ερμόλαου, δίνοντάς του κουράγιο και θάρρος.
Τέλος αφού διατάχθηκε ο δια ξίφους αποκεφαλισμός του, άρχισε να προσεύχεται στον Θεόν. Τότε ακούστηκε φωνή από τον ουρανό που έλεγε ότι όσα εζήτησε στην προσευχή του θα γίνουν όλα, και μάλιστα πολύ περισσότερα και από εδώ και στο εξής δεν θα ονομάζεται πλέον Παντολέων αλλά Παντελεήμων.
Μόλις δε τελείωσε την ευχή και ο δήμιος άπλωσε το χέρι του για να κόψει με το σπαθί του το κεφάλι του Αγίου, συνέβη το εξής παράδοξο θαύμα. Το σπαθί του δήμιου λύγισε και το σίδερο έλιωσε σαν κερί.
Μπροστά σε τέτοιο θαύμα και οι παραβρισκόμενοι στρατιώτες έγιναν χριστιανοί.
Τότε ο Άγιος εκουσίως παραδόθηκε στο μαρτύριο και παρέδωσε την αγία ψυχή του στα χέρια του Θεού στις 27 Ιουλίου του σωτήριου έτους 304 μ.Χ.
Λέγεται ότι από τη πληγή του δεν έτρεξε αίμα αλλά γάλα και το δέντρο της ελιάς, στο οποίο τον είχαν δέσει καρποφόρησε ξαφνικά.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ΄.
Αθλοφόρε Άγιε, και ιαματικέ Παντελεήμον, πρέσβευε τω ελεήμονι Θεώ, ίνα πταισμάτων άφεσιν, παράσχη ταις ψυχαίς ημών
____
Ἀθλοφόρε Ἅγιε, καί ἰαματικέ Παντελεήμον, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχη ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ.
Μιμητής υπάρχων του ελεήμονος, και ιαμάτων την χάριν πάρ’ αυτού κομισάμενος, αθλοφόρε και Μάρτυς Χριστού του Θεού, ταις ευχαίς σου τας ψυχικάς ημών νόσους θεράπευσον, απελαύνων του αεί, πολεμίου τα σκάνδαλα, εκ των βοώντων απαύστως· Σώσον ημάς Κύριε.
_____
Μιμητής ὑπάρχων τοῦ ἐλεήμονος, καί ἰαμάτων τήν χάριν πάρ’ αὐτοῦ κομισάμενος, ἀθλοφόρε καί Μάρτυς Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, ταῖς εὐχαῖς σου τάς ψυχικάς ἡμῶν νόσους θεράπευσον, ἀπελαύνων τοῦ ἀεί, πολεμίου τά σκάνδαλα, ἐκ τῶν βοώντων ἀπαύστως· Σῶσον ἡμᾶς Κύριε.
Μεγαλυνάριον.
Ρείθρα ιαμάτων ως εκ πηγής, χάριτι θαυμάτων, βρύει χρήζουσι δωρεάν, ο Παντελεήμων, ο πάνσοφος ακέστωρ· οι ρώσεως διψώντες δεύτε αρύσασθέ σε.
____
Ῥεῖθρα ἰαμάτων ὡς ἐκ πηγῆς, χάριτι θαυμάτων, βρύει χρῄζουσι δωρεάν, ὁ Παντελεήμων, ὁ πάνσοφος ἀκέστωρ· οἱ ῥώσεως διψῶντες δεῦτε ἀρύσασθέ σε.