Καθαρά Δευτέρα - 18/3
ΑΡΧΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ - ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ
ΟΛΙΓΑ ΤΙΝΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Με την Καθαρά Δευτέρα ξεκινά η Αγία Τεσσαρακοστή για την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί αυτή την ημέρα (Καθαρά Δευτέρα) ξεκινούσαν την πνευματική και σωματική τους κάθαρση.
Είναι μέρα νηστείας αλλά και μέρα αργίας για τους Χριστιανούς.
Η νηστεία διαρκεί για 40 μέρες, όσες ήταν και οι μέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο.
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοσή μας, σε όλα τα Μοναστήρια και ιδιαίτερα εις το Άγιον Όρος, από την Καθαρά Δευτέρα ξεκινά το λεγόμενο "τριήμερο" με αυστηρή Νηστεία, που λύνεται την Τετάρτη το απόγευμα, αφού πρώτα όλοι οι Μοναχοί-Μοναχές μεταλάβουν των Αχράντων Μυστηρίων, κατά την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία.
Την παράδοση και το τυπικό αυτό το συναντούμε και κατά την περίοδο της Βυζαντινής εποχής όπου σύμφωνα με τους ιστορικούς που έχουν ασχοληθεί με την καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο η Καθαρά Δευτέρα είχε Μοναστηριακό χαρακτήρα, όχι μόνον στις Ιερές Μονές, αλλά και στα Βυζαντινά Ανάκτορα.
Έτσι την πρώτη, την δεύτερη και την τρίτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής δεν λειτουργούσε η Αυτοκρατορική Τράπεζα.
Οι Αυτοκράτορες και τα Μέλη της Αυλής νήστευαν κρατώντας τριήμερο.
Τα ωμά λαχανικά και τα φρούτα ήταν τα μόνα που επιτρεπότανε εκτός αν υπήρχαν σοβαροί λόγοι υγείας για κάποιο απο τα Μέλη της Αυτοκρατορικής Οικογένειας ή της Αυλής.
Την Τετάρτη ο Αυτοκράτορας και η Οικογένειά του παρακολουθούσαν με κατάνυξη την Προηγιασμένη Θείαα Λειτουργία και μεταλάμβαναν των Αχράντων Μυστηρίων από τον Πρωτόπαπα των Ανακτόρων.
Το ίδιο τυπικό επικρατεί μέχρι και σήμερα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως με τον εκάστοτε Πατριάρχη και τα Μέλη της Πατριαρχικής Αυλής να νηστεύουν αυστηρά.
ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ!
Κάθισμα Τριωδίου
Ήχος α’. Του λίθου σφραγισθέντος
Ηνέωκται της θείας, μετανοίας τα πρόθυρα, προσέλθωμεν προθύμως, αγνισθέντες τα σώματα, βρωμάτων, και παθών της αποχήν, ποιούντες ως υπήκοοι Χριστού, του καλέσαντος τον κόσμον, εις Βασιλείαν την επουράνιον, δεκάτας του παντός ενιαυτού, προσφέροντες τω πάντων Βασιλεί, όπως και την Ανάστασιν αυτού, πόθω κατίδωμεν.